Wat is een achillespeesontsteking **
Achillespeesontsteking (tendinitis achillis) is een ontsteking van de achillespees, de pees die van de kuitspier naar de hiel loopt. Het is een zogenaamde steriele ontsteking (niet-bacterieel). De ontsteking is pijnlijk en kan sporten onmogelijk maken.
Achillespeesontsteking is net als hielspoor een veel voorkomende en soms hardnekkige blessure. Het komt veel voor bij mensen die aan hardlopen doen, en is de oorzaak van 6-17% van alle sportblessures! De wetenschappelijke naam voor achillespeesontsteking is tendinitis achillis. In plaats van tendinitis kan er ook sprake zijn van tendinose (degeneratie), de pees is dan niet ontstoken, maar is beschadigd.
In serieuze gevallen is de achillespees niet alleen ontstoken, maar kan er zelfs een achillespees-ruptuur optreden, ofwel een (gedeeltelijke) scheur van de pees. Daarnaast kan er sprake zijn van bursitis van de achillespees, een ontsteking van de slijmbeurs van de pees.
Het deel van de achillespees dat ontstoken is, is meestal het deel vlak boven de hak, waar de aanhechting van de pees begint. Juist hier is de doorbloeding van het peesweefsel het slechtst, waardoor herstel van een kleine ontsteking moeizaam gaat, en er een serieuze ontsteking kan ontstaan.
Oorzaken van achillespeesontsteking **
De oorzaak van achillespeesontsteking is vaak identiek aan die van hielspoor:
Overbelasting door eenzijdig of te fanatiek sporten en verkeerd schoeisel (weinig demping, geen goed voetbed, knellend) zijn in veel gevallen verantwoordelijk voor de klacht, vaak in combinatie met afwijkingen als platvoeten, doorgezakte voeten of slappe enkels. Deze factoren dragen bij aan een onnatuurlijke belasting van de achillespees, waardoor deze beschadigd en vervolgens ontstoken raakt.
Andere oorzaken zijn:
- Overpronatie
- Beenlengte verschil
- Overgewicht
- Instabiliteit van de enkels
- Plotselinge verandering van belasting
- Harde ondergrond bij het sporten
- Ongetraind fanatiek sporten
- Verminderde doorbloeding van de pees bij het ouder worden.
- Verminderde spierkracht en lenigheid van de kuitspieren.
- Voetstandsafwijkingen, waarbij een overmatige pronatie ontstaat.
Extrinsieke factoren die een rol kunnen spelen zijn:
Toename van trainingsintensiteit, excessieve heuveltraining of snelheidstraining.
Slechte looptechniek.
Sporten die veel springen, aanzetten en stops vereisen.
Ongelijke, glibberige ondergrond.
Slecht schoeisel (versleten, te weinig schokdemping, slechte hielkap).
Schoenen die te strak of te klein zijn, kunnen wrijving veroorzaken en daardoor irritatie van de achillespees. Indien de schoenzool te stijf is en niet voldoende kan buigen, is dat een grotere belasting voor de achillespees.
** Bron: Hielspoorinfo.nl
Symptomen
- Veel voorkomende symptomen van achillespees tendinitis zijn :
- ‘s Morgens optredende pijn en stijfheid in het verloop van de achillespees.
- Pijn in het verloop van de pees of aan de achterzijde van de hiel die erger wordt bij inspanning.
- Ernstige pijn de dag na inspanning.Verdikking van de pees.
- Een botspiek (bij insertie tendinitis)
- Zwelling die voortdurend aanwezig is en erger wordt in de loop van de dag bij inspanning.
Echo onderzoek
Indien bij verdenking op achilles tendinosis aanvullend beeldvormend onderzoek gewenst is, is bij de echografie het onderzoek van eerste keuze. Het heeft meestal geen zin om een röntgenfoto te maken.
Verder kan aan de hand van het echobeeld een uitspraak worden gedaan over de duur van het herstel.
Behandeling achillespeesblessure
De behandeling en herstel van een achillespeesblessure *
Van alle sporters herstelt ongeveer 80% tot het oorspronkelijk belastbare sportniveau. De behandeling wordt zoveel mogelijk gericht op het aanpakken van de oorzaak. Volledige rust verlicht de symptomen in de acute fase, maar zodra je de sportactiviteit weer gaat hervatten neemt de pijn en stijfheid weer geleidelijk toe.
Om de pees weer op sportniveau te kunnen belasten dient er naast het minderen van je sportactiviteiten meer te gebeuren. Oefeningen spelen hierin een belangrijke rol omdat hiermee de oorzaak van de blessure wordt aangepakt. De oefeningen verbetert de bloedcirculatie in het peesweefsel, maakt het vezelpatroon regelmatiger en versterkt het peesweefsel waardoor de kwaliteit van het peesweefsel toeneemt en daarmee de achillespees belastbaarder wordt. Een achillespees met een hoge belastbaarheid is minder blessuregevoelig en overwint meer weerstand.
Bij een achillespeesblessure is het belangrijk om in beweging te blijven. Volledige rust zal de pees verder verzwakken wat niet ten goede komt aan het herstel. Kies een activiteit uit waarin je pijnloos kunt bewegen en waarbij de intensiteit laag is. Je kunt hierbij denken aan rustig fietsen of zwemmen. Train ook minder lang dan je gewend bent. Afhankelijk van de ernst van de blessure heeft een pees soms wel enkele maanden nodig om goed te genezen en aantoonbaar belastbaarder te worden.
Behandelvorm 1: excentrische oefeningen voor de achillespees *
Aangezien een achillespeesblessure onder meer samenhangt met de hoeveelheid kracht in de kuitspieren, zijn spierversterkende oefeningen sterk aanbevolen. Bij uitstek zijn excentrische oefeningen uitstekende oefeningen om de achillespees zonder al te veel belasting in conditie te brengen. Excentrische contracties zijn bewegingen waarbij de pees en de spier onder spanning in lengte toeneemt. Onderstaand tref je twee oefeningen aan met beschrijving.
Over iedere herhaling doe je ongeveer 4 seconden en de beweging dient vrijwel pijnloos te zijn. Het advies is 2x daags 3 series van 15 herhalingen met zowel gestrekte als licht gebogen knie. Ieder type oefening 1x daags. Mocht de oefening nog te belastend zijn dan kun je starten met beide voeten gelijktijdig (je zal jezelf tussen twee stoelen omhoog moeten duwen) of zoek een steun waardoor je de aangedane pees niet volledig belast. Om de belastbaarheid van de pees op den duur verder te verhogen kun je gebruik maken van gewichten die je in een rugtas stopt.
Twaalf weken lang excentrische oefeningen zorgt voor 45% meer bloedcirculatie in de achillespees en een duidelijke pijnafname. Wanneer je eenmaal licht tot matig intensieve oefeningen pijnvrij kunt voltooien dan is het verantwoord om concentrische oefeningen aan de training toe te voegen. Wacht hiermee minimaal 6 weken. Concentrische oefeningen zijn bewegingen waarbij de spier verkort. In feite het omgekeerde van excentrisch trainen. Een voorbeeld van een concentrische oefening is een beweging waarbij je hielbeen vanuit stand omhoog komt. Je zult merken dat de kuitspieren aanspannen en je volledig op je voorvoeten staat.
Behandelvorm 2: fricties en trillingen *
Een behandeling met trillingen heeft als doel om de kalkafzetting in de pees te vergruizen. Er wordt aangenomen dat een opstapeling van kalk door een stofwisselingsreactie veroorzaakt wordt als gevolg van een verminderde doorbloeding en overbelasting. Kalk zet zich af in het gebied dat beschadigd is geweest. Niet bij iedere sporter met een achillespeesblessure is er een overmaat aan kalkafzetting aanwezig. Door het verminderen van de verhardingen ontstaat er meer ruimte voor de doorbloeding wat essentieel is binnen het herstel. Door het gebruik van trillingen is er bij ongeveer 70% van de peesaandoeningen met kalkafzetting een duidelijke pijnafname. De verkalking kan ook spontaan verdwijnen, maar dit is niet op korte termijn mogelijk. De trilling-therapie mag geen vervanging zijn van andere therapievormen zoals excentrische training. Het is een onderdeel van een totaalplan.
Binnen de fysiotherapie wordt er ook gebruik gemaakt van diverse massagetechnieken zoals fricties. Het heeft een positief effect op het verbeteren van de lokale doorbloeding en het aanzetten van nieuw collageenweefsel. Een combinatie van fricties, shockwave-therapie en oefeningen geeft over het algemeen het beste resultaat. Wanneer dit onvoldoende soelaas biedt kan er overwogen worden om de achillespees te opereren of eenmalig om een injectie te vragen. Houd er wel rekening mee dat na een operatie vaak alsnog fysiotherapie aan te pas komt. Bij een volledige of een gedeeltelijke ruptuur is een operatie vaak onvermijdelijk.
* Bron: OptimaalSporten.nl
